Miliard złotych wsparcia dla gospodarki w regionie
Miliard złotych wsparcia dla gospodarki w regionie to kompleksowa oferta działań i realna pomoc dla przedsiębiorców. Inicjatorem powstania programu jest marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski. Śląski Pakiet dla Gospodarki w znacznej mierze powstał w oparciu o środki unijne zarządzane z poziomu województwa. Pakiet będzie uzupełnieniem działań strony rządowej w ramach tzw. Tarczy Antykryzysowej.
Śląski pakiet dla gospodarki obejmie pięć filarów: pożyczki obrotowe i płynnościowe, wsparcie pracodawców, wsparcie bezzwrotne, działania wspierające i wejścia kapitałowe. Łączna pula środków wynosi 1 mld zł.
- Kryzys związany z pandemią koronawirusa wymusza na nas przewartościowanie regionalnej polityki gospodarczej i skupienie się na wyzwaniach związanych z odbudową potencjału gospodarczego Śląska. To szerokie wsparcie finansowe w ramach pożyczek, instrumentów bezzwrotnych, ale także działania wspierające i zmierzające do utrzymania miejsc pracy w regionie. Wierzę, że współpracując jesteśmy w stanie wyjść z kryzysu obronną ręką - tłumaczy Marszałek Jakub Chełstowski.
"Śląski pakiet dla gospodarki" koncentruje się na kilku płaszczyznach działań:
I FILAR - Pożyczki obrotowe i płynnościowe wraz z innymi uproszczeniami w zakresie wsparcia zwrotnego
W ramach działań skierowanych do sektora MŚP do rozdysponowania jest kwota 446 mln zł z RPO WLS 2014-2020. To efekt zwiększenia dotychczasowej alokacji. Pożyczki dystrybuowane będą przez trzy podmioty: Fundusz Górnośląski, Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych i Bank Pekao S.A.
Dotychczasowe wsparcie było przeznaczone na pożyczki inwestycyjne i obrotowe, w powiązaniu z rozwojem MŚP.W związku z nadzwyczajną sytuacją Komisja Europejska dopuszcza finansowanie kapitału obrotowego na regulowanie bieżących zobowiązań, przede wszystkim wynagrodzeń pracowników, ale także ponoszenia kosztów zabezpieczających prowadzoną działalność gospodarczą, towary, usługi, zapasy, koszty najmu itp.
W celu wsparcia podmiotów, które najbardziej odczują skutki nadzwyczajnej sytuacji spowodowanej pandemią koronawirusa, planowane są zmiany w warunkach udzielanego wsparcia w już funkcjonującym instrumencie finansowym, w szczególności wynikające z planowanych do przyjęcia zmian Rozporządzeń KE:
możliwość kwalifikowania kapitału obrotowego bez powiązania z wydatkami inwestycyjnymi,
modyfikacja katalogu obszarów wsparcia z uwzględnieniem sektora zdrowia,
modyfikacja katalogu wydatków kwalifikowalnych,
modyfikacja katalogu grupy docelowej,
modyfikacja warunków wsparcia (m.in. okres karencji, wartość pożyczki, okres spłaty pożyczki, brak zbędnych formalności czy zabezpieczenia),
czasowe odstąpienie od weryfikacji trudnej sytuacji przedsiębiorstw i dopuszczenie możliwości dofinansowywania działalności takich podmiotów (w obecnej sytuacji wiele przedsiębiorstw może zmagać się z trudnościami w zakresie prowadzenia działalności. Środki powinny być skierowane właśnie do nich, zwłaszcza na działalność operacyjną, tak, by pomóc im przezwyciężyć trudności),
zwiększenie limitu dopuszczalności pomocy de minimis (jeśli taka możliwość zostanie dopuszczona),
zwiększenie ilości godzin pracy doradców dla MŚP u Pośredników Finansowych.
Planowane są także uproszczenia dla sektora MŚP w ramach udzielonych już pożyczek. Sytuacja każdego pożyczkobiorcy jest analizowana indywidualnie w przypadku wystąpienia o m.in. wydłużenie okresu realizacji inwestycji, wydłużenie okresu spłaty czy karencji, zmiany harmonogramu spłaty itp.
W ramach działań już zrealizowanych od 17 marca do 27 marca 2020 r. Fundusz Górnośląski SA w Katowicach wyraził zgody na prolongatę spłaty 132 umów pożyczek dla przedsiębiorców na łączną prolongowaną kwotę 2.145 097,32 zł, co stanowi ok 20% portfela pożyczek aktywnych. Przewiduje się, że w kwietniu podobne prolongaty będą dotyczyć ok 40% portfela pożyczek.
II FILAR - wsparcie pracodawców w utrzymaniu miejsc pracy
Wsparcie przewiduje się zarówno z RPO WSL jak i POWER (programu zarządzanego z poziomu krajowego):
dofinansowanie do wynagrodzeń - trwają przygotowania do wprowadzenia w RPO WSL oraz POWER możliwości finansowania wynagrodzeń. Wsparcie dostępne będzie dla MŚP, osób samozatrudnionych i organizacji pozarządowych. Warunkiem uzyskania wsparcia będzie wykazanie spadku obrotów z dwóch kolejnych miesiącach br., w porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku. Wsparcie udzielane będzie na okres maksymalnie 3 miesięcy. Obecnie ustalane są kwoty możliwej wysokości wsparcia. Przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o te środki bezpośrednio w powiatowych urzędach pracy.
dofinansowanie wynagrodzeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Od 1 kwietnia br. przedsiębiorcy mogą ubiegać się o środki w związku z przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy. Wnioski o przyznanie świadczenia można składać do Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach za pomocą formularza dostępnego na stronie praca.gov.pl www.praca.gov.pl/eurzad/index.eup#/inneSprawy/listaDokumentow?dest=TARCZA
dofinansowanie szkoleń dla MŚP do 80 proc. kosztów - wsparcie dostępne w ramach podmiotowego systemu finansowania usług. Szacowana kwota na te działania wynosi 105 mln zł.
subsydiowane zatrudnienie oraz staże - narzędzia aktywizacji zawodowej. Wsparcie pozwoli zmniejszyć koszty zaangażowania personelu po stronie przedsiębiorcy. Szacowana kwota na te działania to 57,5 mln zł.
dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej i działania outplacement - ze wsparcia będą mogły skorzystać m.in. osoby zwolnione z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. Szacowana kwota na ta działania to 64,9 mln zł.
staże, szkolenia, subsydiowane zatrudnienie i dotacje na otwarcie działalności gospodarczej dla osób młodych (do 30 roku życia) - narzędzie aktywizacji zawodowej dostępne w Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój. Wsparcie pozwoli na zmniejszenie kosztów zaangażowania personelu po stronie przedsiębiorcy, subsydiowane zatrudnienie w miejscu pracy oraz zapewni środki na podjęcie działalności gospodarczej. Szacowana kwota to około 96 mln zł.
szkolenia dla pracodawców - Wojewódzki Urząd Pracy proponuje pracodawcom szkolenia w zakresie obowiązków pracodawców i praw pracowniczych, form wsparcia dla pracowników, profilowania zwalnianych pracowników i identyfikację ich potrzeb.
III FILAR - wsparcie bezzwrotne - inwestycje w MŚP wraz z uproszczeniami dla MŚP
Planowane jest uruchomienie nowego naboru dla przedsiębiorstw szczególnie dotkniętych skutkami pandemii w ramach RPO WSL 2014-2020. W tym celu wyodrębniona została alokacja w wysokości ok. 76 mln zł. Środki te zostaną przeznaczone na wsparcie przedsiębiorców z sektora MŚP, w celu utrzymania miejsc pracy zagrożonych likwidacją w wyniku zagrożenia zdrowia publicznego oraz utrzymania ich konkurencyjności. Dzięki rozszerzeniu zakresu interwencji i złagodzeniu warunków wsparcia, dostęp do dofinansowania będą miały przedsiębiorstwa z sektorów najbardziej dotkniętych skutkami pandemii (m.in. turystyka, przemysł czasu wolnego, gastronomia). Wskazane sektory rzadko miały możliwość pozyskania wsparcia w formie wspomnianej dotacji.
Przedsiębiorstwa będą mogły przeznaczyć dotacje m.in. na: nakłady na inwestycje produkcyjne przyczyniające się do rozbudowy parku maszynowego niezbędnego do utrzymania bieżącej produkcji, mikroinwestycje przyczyniające się do dywersyfikacji bieżącej produkcji/ oferowanych usług lub do zmian w procesie czy w organizacji, zakup surowców, materiałów, produktów i towarów związanych z działalnością inwestycyjną, koszty bieżące m.in.: opłaty leasingowe, raty kredytu, opłaty związane z utrzymaniem budynków, koszty pomocy prawnej, doradztwa i koszty wynagrodzeń pracowników.
Śląskie Centrum Przedsiębiorczości pracuje nad opracowaniem zasad dla nowego typu projektu. Konkurs zostanie ogłoszony w II kwartale 2020 roku i zostanie przeprowadzony w formule zamkniętej. W ramach konkursu przewiduje się między innymi:
udzielanie wsparcia przedsiębiorstwom z sektora MŚP wdrażającym innowacje w skali przedsiębiorstwa (dotychczas wymaganym poziomem była skala regionu),
wsparcie inwestycji przyczyniających się do utrzymania miejsc pracy/ tworzenia nowych miejsc pracy czy dywersyfikacji prowadzonej działalności,
wsparcie inwestycji prowadzących do zmiany procesu produkcji/procesu świadczenia usług czy zmiany w organizacji pracy
zastosowanie pomocy de minimis i zwiększenie intensywności pomocy do 85% kosztów kwalifikowalnych lub programu pomocowego zaakceptowanego przez KE,
sfinansowanie kosztów związanych z przedsięwzięciem takich jak: nabycie nowych i używanych maszyn, urządzeń, wynagrodzenia pracowników w okresie realizacji projektu, zakup surowców i materiałów niezbędnych do rozpoczęcia produkcji/świadczenia usług oraz koszty pośrednie,
w stosunku do dotychczasowych konkursów poszerzenie katalogu dokumentów poświadczających posiadanie środków własnych w celu spełnienia warunku dot. posiadania zasobów finansowych,
skoncentrowania się na przedsiębiorstwach prowadzących działalność na terenie województwa śląskiego poprzez m.in. uwzględnienie kryterium punktowego za właściwość urzędu skarbowego zlokalizowanego w województwie śląskim.
Ponadto Śląskie Centrum Przedsiębiorczości wydłużyło również nabór w trwającym konkursie Innowacje w MŚP z pulą dofinansowania w wysokości ponad 86 mln złotych.
Śląskie Centrum Przedsiębiorczości wprowadza ponadto szereg usprawnień w zakresie procesów dotyczących złożonych wniosków/realizowanych projektów ze środków RPO WSL 2014-2020. Planowane są uproszczenia dla beneficjentów, które wymagają zmiany otoczenia prawnego w tym zakresie. O zmianach beneficjenci będą informowani na bieżąco.
IV FILAR - samorządowe działania wspierające
Projekt "Promocja gospodarcza regionu oraz działania związane z tworzeniem przyjaznych warunków do inwestowania i eksportowania"
Projekt jest współfinansowany ze środków UE w ramach RPO WSL 2014-2020 i realizowany przez Województwo Śląskie w partnerstwie z Funduszem Górnośląskim SA. Celem głównym projektu, opiewającego na kwotę 24,6 mln zł, jest wzrost wartości bezpośrednich inwestycji w regionie, wzrost poziomu eksportu MŚP, promocja województwa śląskiego pod względem zamieszkania i podejmowana pracy.
Wśród celów szczegółowych znajdują się m.in. przyciągnięcie przedsiębiorców i mieszkańców z kraju i z zagranicy, zachęcenie przedsiębiorców do podejmowania i rozszerzania działalności eksportowej, budowa sprzyjającego klimatu inwestycyjnego. W obecnej sytuacji projekt zostanie dostosowany do bieżących potrzeb przedsiębiorców z województwa śląskiego, dla których zostaną przygotowane seminaria i spotkania online. Mimo bieżących ograniczeń będziemy planować spotkania z partnerami zagranicznymi i krajowymi, które będą miały za zadanie podtrzymywać i budować relacje biznesowe tak aby po opanowaniu epidemii móc wrócić do współpracy.
Wsparcie dla przedsiębiorców z sektora MŚP będzie realizowane w perspektywie krótko i długoterminowej.
I Perspektywa krótkoterminowa
W najbliższym czasie działania w ramach projektu koncentrować się będą na:
organizacji spotkań z przedsiębiorcami dotyczących możliwości rozwijania firmy poprzez działania nastawione na internacjonalizację - pierwsze spotkanie/webinarium odbędzie się 21.04.2020 r.
uruchomieniu Akademii Internacjonalizacji - bezpłatny dostęp do niezbędnej wiedzy nt. rynków zagranicznych np.: uregulowania prawne, ekonomiczne, wymagane dokumenty, certyfikaty.
budowie bazy danych przedsiębiorstw zainteresowanych procesem internacjonalizacji swojej działalności (mapowanie potrzeb i wyzwań), dzięki czemu możliwe będzie dostosowanie działań do bieżącej sytuacji oraz przygotowanie się na okres po zakończeniu epidemii.
Wszystkie informacje i terminy webinariów i spotkań w ramach Akademii Internacjonalizacji będą zamieszczane na stronie: invest-in-silesia.pl/ oraz na fanpage?u InSilesia.
II Perspektywa długoterminowa
Wsparcie dla przedsiębiorców po zakończeniu epidemii będzie realizowane poprzez:
organizację misji zagranicznych i przyjazdowych - rozmowy B2B, B2C, weryfikacja rynków, poszukiwanie nowych kontrahentów;
organizację targów zagranicznych - możliwość bezpłatnego uczestnictwa firm na stoisku zorganizowanym przez Województwo Śląskie;
współorganizację krajowych kongresów o charakterze międzynarodowym - możliwość bezpłatnego uczestnictwa na stoisku zorganizowanym przez Województwo Śląskie.
Internacjonalizacja działalności gospodarczej - projekt "Inter Silesia"
Projekt finansowany ze środków UE w ramach RPO WSL 2014-2020 i realizowany przez Fundusz Górnośląski SA w partnerstwie z Województwem Śląskim.
Działania projektu, którego wartość to 26,3 mln zł, nakierowane będą na pobudzenie przedsiębiorstw MŚP do podejmowania działań w kierunku internacjonalizacji działalności biznesowej, działań eksportowych i innowacyjnych. W ramach projektu zostanie stworzona sieć doradców reprezentujących przedsiębiorstwa na światowych rynkach. Przygotowane zostaną uniwersalne narzędzia wspierające działania przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych, takie jak: doradztwo eksportowe, wsparcie tłumaczeniowe, baza wiedzy związanej z eksportem, wymaganiami prawnymi, podatkami i finansami oraz uwarunkowaniami biznesowymi i kulturowymi.
W ramach projektu przewidziane jest powstanie Centrum Internacjonalizacji, które będzie miejscem spotkań, wymiany informacji i wiedzy w zakresie internacjonalizacji, eksportu, specyfiki rynków zagranicznych. Wsparciem dla przedsiębiorców będzie funkcjonowanie Platformy Internacjonalizacji. Platforma będzie zaawansowanym narzędziem cyfrowym wspierającym MŚP w działaniach eksportowych, miejscem udostępniania ofert o współpracy, kojarzenia partnerów i klientów na linii biznes województwa śląskiego - biznes zagraniczny.
Wychodząc naprzeciw apelom i postulatom poszczególnych przedstawicieli szeroko rozumianej branży turystycznej, stanowiącej ważną część gospodarki narodowej, proponujemy pakiet propozycji mających na celu działania wspierające i stymulujące popyt na usługi turystyczne po okresie pandemii. Wsparcie skierowane jest do przedsiębiorców, organizacji pozarządowych oraz gmin z obszarów szczególnie dotkniętych skutkami pandemii, w szczególności w turystyce związanej z organizacją imprez i spotkań, przemysłem czasu wolnego, wydarzeniami sportowymi oraz kulturalnymi.
Wśród propozycji znajdują się konkursy ofert na zadania publiczne Województwa Śląskiego w dziedzinie turystyki wspierające m.in.: turystykę zorganizowaną, obiekty i atrakcje turystyczne oraz nowe produkty turystyczne.
V FILAR - "Wejścia kapitałowe" zwiększające zaangażowanie inwestorów w regionie
Śląski Fundusz Rozwoju wprowadzi instrument inwestycyjny wspierający i generujący rozwój w regionie. Jest to forma finansowania projektów inwestycyjnych podmiotów z sektora MSP, posiadających formę spółek kapitałowych, rokujących dobrze na przyszłość. Mogą z niego korzystać także przedsiębiorcy, którzy inicjują innowacyjne projekty i brakuje im pieniędzy na wdrażanie pomysłów. Instrument będzie ponadto wspierał aktywność i elastyczność firm względem zmieniających się warunków rynkowych. Instrument dedykowany w szczególności dla firm z sektorów inteligentnych i rozwojowych.
Minimalna wysokość finansowania to 20 mln zł, ale model wejść kapitałowych proponowany przez ŚFR zakłada współpracę z inwestorami prywatnymi i instytucjonalnymi, którzy wniosą dodatkowy wkład finansowy. Tym samym pula może się zwiększyć nawet trzykrotnie. Inwestycje będą realizowane w koinwestycji z funduszami publicznymi, Venture Capital i Private Equity, a także Inwestorami Prywatnymi wywodzącymi się z branży medycznej, nowych technologii, IT, energetyki, itp.
Ticket inwestycyjny ŚFR w innowacyjny projekt może wynieść jednorazowo 3 mln zł przy elastycznym podejściu do finansowania startupów i firm na różnym poziomie rozwoju.
Środki powierzane w ramach wejścia kapitałowego firmie nie mają charakteru pożyczki. Jest to inwestycja, która w przyszłości ma przynieść określone korzyści obu stronom. Dla firm innowacyjnych wsparcie tego typu instrumentem będzie miało kluczowe znaczenie dla rozwijania i skalowania projektów. Zasilenie kapitałem inwestycyjnym umożliwi innowacyjnym firmom wdrożenie nowych, ulepszonych produktów i usług. Zwiększy także ich możliwości kapitałowe, tym samym zapewniając odporność na koniunkturalne wahania, a nawet załamania rynku. Inwestycje w dobre technologicznie projekty w dłuższej perspektywie powinno zapewnić zwrot kapitału dla inwestora - w tym przypadku dla województwa.